Συμπληρώματα Διατροφής

Η χρήση των συμπληρωμάτων διατροφής έχει εκτοξευθεί τα τελευταία χρόνια παγκοσμίως.

Δεδομένα από την Ευρώπη το 2022 δείχνουν ότι οι 9 στους 10 έχουν χρησιμοποιήσει κάποιο συμπλήρωμα διατροφής κατά τη διάρκεια της ζωής τους, με τους περισσότερους να αναφέρουν ότι η χρήση τους έγινε τους τελευταίους 12 μήνες. (1)

Συνήθως τα συμπληρώματα διατροφής που προτιμώνται από τους καταναλωτές είναι:

• βιταμίνη D
• βιταμίνη C
• μαγνήσιο
• πολυβιταμινούχο συμπλήρωμα
• ω-3 λιπαρά οξέα
• βιταμίνες του συμπλέγματος Β
• σίδηρος
• ασβέστιο

Η μεγάλη στροφή προς την αγορά των συμπληρωμάτων διατροφής φαίνεται να σχετίζεται σε μεγάλο βαθμό με την εμφάνιση της πανδημίας Covid-19, μία πρωτόγνωρη κατάσταση για όλους μας που ευαισθητοποίησε αρκετούς ως προς το κομμάτι της αυτοφροντίδας της σωματικής υγείας.

Αρκετοί ήταν εκείνοι που αναζήτησαν τρόπους για την ενίσχυση της υγείας και της ευεξίας τους, στρεφόμενοι προς την αγορά φαρμακευτικών προϊόντων και συμπληρωμάτων διατροφής.

Με την πανδημία του COVID-19, η παγκόσμια αγορά είδε μία εκτίναξη στη ζήτηση συμπληρωμάτων για την άμυνα του οργανισμού και τη λειτουργία του ανοσοποιητικού, η οποία βάση προβλέψεων θα συνεχιστεί για τουλάχιστον όσο καιρό μας απασχολεί ενεργά ο COVID-19. Αντίστοιχα ο Covid-19 οδήγησε σε αύξηση της ζήτησης για προϊόντα που στην ρύθμιση των συνεπειών πολλαπλών lockdown, της κοινωνικής αποστασιοποίησης και του αυξανόμενου εργασιακού στρες.

Στη μετά Covid-19 εποχή για τα συμπληρώματα αναμένεται αύξηση στην κατηγορία συμπληρωμάτων που απευθύνεται στο ανοσοποιητικό, τα προβιοτικά για πολλαπλές πέραν των παραδοσιακών χρήσεων (εγκεφαλική λειτουργία, λειτουργία ανοσοποιητικού), ενώ αναμένεται επιπλέον ενδυνάμωση της κατηγορίας των φυτικών προϊόντων.

Οι κύριοι παράγοντες που καθοδηγούν την αγορά των συμπληρωμάτων διατροφής είναι η αύξηση του προσδόκιμου ζωής, καθώς και η συνεχής ευαισθητοποίηση του πληθυσμού για θέματα διατροφής, υγείας και ευ ζην.

Η Ευρωπαϊκή Αρχή Ασφάλειας Τροφίμων (EFSA) ορίζει το συμπλήρωμα διατροφής ως: (2)

"Μία συμπυκνωμένη πηγή θρεπτικών συστατικών (π.χ. βιταμινών ή μετάλλων) ή άλλων ουσιών με θρεπτικές ή φυσιολογικές επιδράσεις με στόχο να συμπληρώσει την συνήθη διατροφή"

Τα συμπληρώματα διατροφής διατίθενται στο εμπόριο σε διάφορες μορφές. Συνήθως βρίσκονται ως χάπι, κάψουλες, ταμπλέτες, φακελάκια σκόνης ή και σε υγρές μορφές.

Στόχος των συμπληρωμάτων διατροφής είναι να:

• Διορθώσουν τυχόν θρεπτικές ελλείψεις
• Διατηρήσουν την επαρκή πρόσληψη θρεπτικών συστατικών
• Υποστηρίξουν συγκεκριμένες φυσιολογικές λειτουργίες

Τα συμπληρώματα διατροφής αναγνωρίζονται από την Ευρωπαϊκή νομοθεσία ως τρόφιμα. Δε φέρουν φαρμακευτικές ιδιότητες και επομένως δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως ένα μέσο για την πρόληψη ή τη θεραπεία διαφόρων προβλημάτων υγείας.

Στα συμπληρώματα διατροφής ανιχνεύεται ένα μεγάλο εύρος θρεπτικών συστατικών ή και άλλων ουσιών. Μερικά από αυτά είναι:

• Βιταμίνες
• Μέταλλα
• Αμινοξέα
• Απαραίτητα λιπαρά οξέα
• Φυτικές ίνες
• Εκχυλίσματα φυτών και βοτάνων
• Προβιοτικά

Τα συμπληρώματα διατροφής μπορούν να αποτελούν μέρος ενός συνολικού ευ ζην, εφ’ όσον αυτό εφαρμόζεται με σύνεση και γίνεται υπό την καθοδήγηση των ειδικών.

Σε πολλές μάλιστα περιπτώσεις κρίνονται απαραίτητα, ειδικά εάν η διατροφή είναι ανεπαρκής ως προς συγκεκριμένα θρεπτικά συστατικά.

Λόγω του καίριου ρόλου τους, η συνεχόμενη αξιολόγηση και βελτίωση της ποιότητας και αποτελεσματικότητάς τους είναι απαραίτητη, για να ωφελείται ο καταναλωτής και μακροπρόθεσμα η δημόσια υγεία.

Η κατανάλωση συμπληρωμάτων διατροφής εμφανίζει μια συνεχώς αυξανόμενη τάση τα τελευταία χρόνια λόγω του αυξημένου ενδιαφέροντος του κοινού για έναν πιο υγιεινό τρόπο ζωής.

Οι γρήγοροι ρυθμοί της καθημερινότητας πολλές φορές δεν μας επιτρέπουν να ακολουθήσουμε μια σωστή και ισορροπημένη διατροφή. Μάλιστα, τα τελευταία χρόνια υπάρχει μία τάση προς την υιοθέτηση, όπως χαρακτηρίζεται, μίας δυτικού τύπου διατροφής.

Η υιοθέτηση μίας δυτικού τύπου διατροφής, δηλαδή μία διατροφής που χαρακτηρίζεται από κατανάλωση έτοιμων προπαρασκευασμένων γευμάτων (όπως fast food κ.α.), τροφίμων με ζάχαρη (όπως αναψυκτικά, γλυκά κ.α.), προϊόντων με επεξεργασμένους υδατάνθρακες (όπως, άσπρο ψωμί, αρτοποιήματα, σφολιάτες, ζύμες υπερταχείας κατάψυξης κ.α.), προϊόντων πλούσιων σε «κακά» λιπαρά (όπως κόκκινο κρέας, επεξεργασμένο κρέας κ.α.), θα λέγαμε ότι διαφέρει αρκετά από ένα ισορροπημένο και υγιεινό διατροφικό πρότυπο.

Εξαιτίας αυτού, πολλοί καταφεύγουν στη χρήση των συμπληρωμάτων διατροφής με σκοπό να καλύψουν τις τυχόν θρεπτικές ελλείψεις και να ενισχύσουν διάφορες φυσιολογικές λειτουργίες, όπως είναι η άμυνα του οργανισμού ή η υποστήριξη των γνωστικών λειτουργειών, η καλή υγεία της καρδιάς κ.α.

Σημαντικό είναι να τονιστεί ότι η κατανάλωση ενός συμπληρώματος διατροφής δεν υποκαθιστά μία ισορροπημένη διατροφή.

Επομένως, η αλόγιστη χρήση συμπληρωμάτων θα πρέπει να αποφεύγεται. Ο/η θεράπων ιατρός ή ο/η διαιτολόγος θα λάβει υπόψη πολλά κριτήρια πριν συστήσει συμπληρώματα διατροφής.

Για παράδειγμα, η χρήση ενός συμπληρώματος απαιτείται σε:

• Άτομα με διαγνωσμένη ανεπάρκεια σε κάποιο ή κάποια θρεπτικά συστατικά. Η διάγνωση τίθεται μέσω εργαστηριακών εξετάσεων.
• Άτομα με αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης διατροφικών ελλείψεων. Δηλαδή, άτομα που δεν μπορούν να καλύψουν μέσω της διατροφής τους τις συνιστώμενες ημερήσιες προσλήψεις συγκεκριμένων θρεπτικών συστατικών.

Για παράδειγμα, οι αυστηροί χορτοφάγοι (vegan) που έχουν αποκλείσει από τη διατροφή τους τα ζωικά προϊόντα δεν μπορούν να καλύψουν τις ανάγκες του οργανισμού σε συγκεκριμένες βιταμίνες (π.χ., Β12, βιταμίνη D), καθώς αυτές βρίσκονται αποκλειστικά σε ζωικές τροφές.

Επίσης, άτομα που εμφανίζουν σύνδρομο δυσαπορρόφησης, κατάσταση που χαρακτηρίζεται από μειωμένη απορρόφηση θρεπτικών συστατικών από το έντερο, ίσως χρειαστούν συμπληρωματική χορήγηση συγκεκριμένων θρεπτικών συστατικών, καθώς κινδυνεύουν από θρεπτικές ελλείψεις που μπορούν να επηρεάσουν την καλή υγεία τους. Μεταξύ των παραγόντων που μπορούν να επηρεάσουν την αφομοίωση των θρεπτικών συστατικών της τροφής είναι παθήσεις όπως, η κοιλιοκάκη και η νόσος του Crohn ή φάρμακα, όπως τα αντιόξινα, τα αντιβιοτικά, τα καθαρτικά, τα διουρητικά κ.α.

• Άτομα με αυξημένες ανάγκες θρεπτικών συστατικών. Για παράδειγμα, κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης απαιτείται η συμπληρωματική χορήγηση κάποιων απαραίτητων θρεπτικών συστατικών όπως ασβέστιο, σίδηρο και φυλλικό οξύ, δεδομένου ότι η διατροφή πιθανότατα δεν θα επαρκεί για να καλύψει τις αυξημένες ανάγκες του οργανισμού. Επίσης, μεγαλώνοντας οι ανάγκες μας σε κάποια θρεπτικά συστατικά αυξάνονται και ενδεχομένως δεν καλύπτονται επαρκώς από τη διατροφή μας.

Φυσικά συμπληρώματα διατροφής μπορούν να δοθούν και για άλλους λόγους και ηλικιακές ομάδες, όπως σε εγκυμονούσες γυναίκες, παιδιά και ηλικιωμένους. Ενδεικτικές κατηγορίες συμπληρωμάτων βάση της σκοπούμενης χρήσης τους είναι:

• Άμυνα του οργανισμού
• Ενέργεια/ τόνωση
• Καρδιά και κυκλοφορικό
• Χοληστερίνη και τριγλυκερίδια
• Ύπνο
• Νευρικό σύστημα (άγχος-στρες)
• Εγκεφαλική λειτουργεία (μνήμη, πνευματική κόπωση)
• Οστική υγεία
• Λειτουργία του εντέρου
• Εγκυμοσύνη
• Θηλασμός
• Μαλλιά, δέρμα, νύχια
• Εμμηνόπαυση
• Αρθρώσεις
• Μυϊκή μάζα

Σε κάθε περίπτωση προτού αποφασίσετε να πάρετε ένα συμπλήρωμα διατροφής θα πρέπει να συμβουλευτείτε τον/την θεράπων ιατρό σας ή τον/την διαιτολόγο σας, ώστε να αξιολογήσει τα οφέλη και τους κινδύνους που ενδέχεται να έχει η χρήση του και να σας δώσει το κατάλληλο για εσάς. (3)

Αντιλήψεις όπως ‘ό,τι είναι φυσικό ή φυτικό θα είναι και ασφαλές’, ή ‘αν έχει αποτέλεσμα μια μικρή ποσότητα, η μεγαλύτερη ακόμη καλύτερα”, καθώς και η αλόγιστη χρήση συμπληρωμάτων, χωρίς τη σωστή πληροφόρηση και καθοδήγηση από τον/την επαγγελματία υγείας, μπορούν να θέσουν σε κίνδυνο την υγεία.

Λάβετε υπόψη ότι κάποια συμπληρώματα είναι πιθανό να προκαλέσουν παρενέργειες, ειδικά όταν συνδυάζονται με φάρμακα, ή αντενδείκνυνται η λήψη τους στη περίπτωση που πάσχετε από συγκεκριμένα προβλήματα υγείας.

Αποφύγετε τα κάτωθι, ειδικά χωρίς τη σύμφωνη γνώμη του/της ειδικού:

1. Ο συνδυασμός πολλών και διαφορετικών συμπληρωμάτων διατροφής λόγω υπερκαλύψεων συγκεκριμένων θρεπτικών συστατικών
2. Ο συνδυασμός συμπληρωμάτων διατροφής και φαρμακευτικής αγωγής
3. Η υπέρμετρη κατανάλωση συμπληρωμάτων διατροφής
4. Η αντικατάσταση της φαρμακευτικής αγωγής από συμπλήρωμα διατροφής

Συμβουλευτείτε τον/την επαγγελματία υγείας ο/η οποίος/α θα σας βοηθήσει να δώσετε απαντήσεις στα παρακάτω:

• Το χρειάζεστε πραγματικά και ποια είναι τα πιθανά οφέλη για εσάς;
• Υπάρχουν πιθανοί κίνδυνοι ή αλληλεπιδράσεις με τυχόν φαρμακευτική αγωγή που λαμβάνετε;
• Ποια είναι η κατάλληλη δοσολογία για εσάς;
• Πώς, πότε και για πόσο καιρό ενδείκνυται να το λάβετε;

Εάν εμφανίσετε οποιαδήποτε παρενέργεια από τη λήψη ενός συμπληρώματος μιλήστε αμέσως με τον/ την επαγγελματία υγείας σας.

Η παραγωγή, διάθεση, εμπορία και διαφήμιση των συμπληρωμάτων διατροφής στην Ελλάδα ακολουθεί καθορισμένο νομοθετικό πλαίσιο.

Οι κανονισμοί στους οποίους υπόκεινται τα συμπληρώματα διατροφής αφορούν μεταξύ άλλων στην ασφάλεια παραγωγής, τη σύνθεση, τη σκοπούμενη χρήση, τους ισχυρισμούς υγείας, καθώς και τις υποχρεωτικές επισημάνσεις χρήσης.

Αρμόδια αρχή για τη χώρα μας είναι ο Εθνικός Οργανισμός Φαρμάκων (ΕΟΦ) και ως χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης έχουμε εναρμονιστεί με την αντίστοιχη ευρωπαϊκή οδηγία. Παρόλα αυτά, επειδή τα συμπληρώματα διατροφής θεωρούνται διατροφικά προϊόντα και όχι φάρμακα, δεν υπόκεινται σε έγκριση και αδειοδότηση από τον ΕΟΦ, αλλά σε γνωστοποίηση.

Συνεπώς, σύμβολα ή σημάνσεις που δίνουν την εντύπωση στον καταναλωτή ότι το προϊόν έχει «εγκριθεί» ή ότι έχει πιστοποιηθεί η «ποιότητα», η «αποτελεσματικότητα» ή η «ασφάλειά» του δεν επιτρέπονται.

Σε κάθε περίπτωση, συζητήστε με τον/την επαγγελματία υγείας σε ποιες περιπτώσεις τα συμπληρώματα διατροφής μπορεί να είναι ωφέλιμα για εσάς.

Όπως αναφέρθηκε και παραπάνω η χρήση συμπληρώματος διατροφής δεν υποκαθιστά μία ισορροπημένη διατροφή.

Επίσης, η κατανάλωση ενός συμπληρώματος διατροφής δεν θα πρέπει να ταυτίζεται με την πρόληψη ή τη θεραπεία συγκεκριμένων νόσων.

Παρόλα αυτά μπορούν να δοθούν για συγκεκριμένους ειδικούς λόγους και πάντα υπό την καθοδήγηση των ειδικών.

Το συμπλήρωμα διατροφής δεν έχει φαρμακευτικές ιδιότητες, στόχος του είναι να διορθώσει διατροφικές ελλείψεις, οι οποίες ενδεχομένως να οδηγούν σε βελτίωση κάποιων φυσιολογικών λειτουργειών. Η αποτελεσματικότητα πολλών συμπληρωμάτων διατροφής δεν είναι γνωστή, δεδομένου ότι δεν απαιτείται από την νομοθεσία η τεκμηρίωση της αποτελεσματικότητας τους από τις εταιρείες παραγωγής, προτού βγουν στο εμπόριο. Οπότε, σε αντίθεση με τα φάρμακα δεν υπάρχει επιστημονικό τεκμήριο για την αποτελεσματικότητα τους.

Παρακάτω θα αναφερθούμε ενδεικτικά σε κάποια συμπληρώματα διατροφής που χρησιμοποιούνται συχνά και υπάρχουν έρευνες που να υποστηρίζουν τη χρήση τους. Πριν πάρετε όμως οποιοδήποτε συμπλήρωμα μιλήστε με τον/την επαγγελματία υγείας.

Ω-3 λιπαρά

Υπάρχουν τρία είδη ω-3 λιπαρών οξέων: το άλφα λινολενικό οξύ (ALA), το εικοσιπενταενοϊκό οξύ (EPA) και το εικοσιδιεξαενοϊκό οξύ (DHA).

Δράση.

Τα ω-3 λιπαρά οξέα φαίνεται ότι παίζουν σημαντικό ρόλο στη μείωση των τριγλυκεριδίων, στη μείωση της αρτηριακής πίεσης και στην αναχαίτιση της φλεγμονής. Εξαιτίας αυτού, έχουν μελετηθεί αρκετά για την επίδραση τους στην υγεία της καρδιάς. (4)

Μάλιστα, τα θετικά τους οφέλη που έγιναν ευρέως γνωστά την τελευταία δεκαετία οδήγησαν τη βιομηχανία συμπληρωμάτων διατροφής να λανσάρει αρκετά συμπληρώματα διατροφής με ω-3 λιπαρά οξέα (με τη μορφή ελαίου ψαριού π.χ. μουρουνέλαιο), ως ένα σημαντικό σύμμαχο για την υγεία της καρδιάς.

Ωστόσο, το 2019 η Ευρωπαϊκή Καρδιολογική Εταιρεία ανέφερε στις συστάσεις της ότι δεν συστήνεται η χρήση συμπληρώματος ω-3 λιπαρών οξέων για την πρόληψη των καρδιαγγειακών παθήσεων.

Η συμπληρωματική χορήγηση ίσως απαιτείται σε άτομα με ήδη εγκατεστημένη καρδιαγγειακή νόσο. Η Αμερικανική Καρδιολογική Εταιρεία αναφέρει στις συστάσεις της ότι η συμπληρωματική χορήγηση ω-3 λιπαρών οξέων είναι ευεργετική για άτομα με στεφανιαία νόσο καθώς μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο θνησιμότητας-σχετιζόμενη με την στεφανιαία νόσο κατά 10%.

Παρενέργειες.

Συνήθως οι παρενέργειες είναι ήπιες και περιλαμβάνουν δυσάρεστη γεύση, κακοσμία του στόματος, δυσάρεστη μυρωδιά του ιδρώτα, πονοκέφαλο γαστρεντερικές διαταραχές όπως, ναυτία, έμετο και διάρροια. (5)

Βιταμίνη D

Δράση.

Η βιταμίνη D είναι μια λιποδιαλυτή βιταμίνη η οποία συντίθεται στον οργανισμό κυρίως μέσω της επίδρασης της υπεριώδους ακτινοβολίας του ήλιου στο δέρμα μας αλλά προσλαμβάνεται και μέσω της διατροφής. Βασικός της ρόλος είναι να ρυθμίζει την ομοιόσταση του ασβεστίου και του φωσφόρου που παίζουν σημαντικό ρόλο την σωστή ανάπτυξη των οστών μας και την προαγωγή της υγείας του σκελετού μας.

Οι συστάσεις αναφέρουν ότι κατά τη διάρκεια του φθινοπώρου και του χειμώνα, θα πρέπει να προσλαμβάνουμε περισσότερη βιταμίνη D από τη διατροφή μας λόγω της μειωμένης έκθεσης στον ήλιο. Ωστόσο, δεδομένου ότι είναι δύσκολο να προσλάβεις μεγάλες ποσότητες βιταμίνης D μέσω της διατροφής αποκλειστικά, συστήνεται σε όλους τους ενήλικες και τα παιδία άνω των τεσσάρων χρόνων να χρησιμοποιούν συμπλήρωμα διατροφής κατά το διάστημα αυτό που να περιέχει 10 μικρογραμμάρια (mcg) βιταμίνης D. (6)

Επίσης, υπάρχουν κάποιες ομάδες ατόμων που ενδέχεται να χρειαστούν να πάρουν κάποιο συμπλήρωμα βιταμίνης D καθ΄ όλη τη διάρκεια του έτους. Άτομα που διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο έλλειψης βιταμίνης D είναι:

• Άτομα με σκουρόχρωμο δέρμα καθώς η μελανίνη δρα σαν φίλτρο στην απορρόφηση της UVB ακτινοβολίας (υπεριώδης Β ακτινοβολία)
• Άτομα με μικρή ή μηδενική έκθεση στον ήλιο όπως ηλικιωμένοι με πολλαπλά προβλήματα υγείας που παραμένουν κλινήρεις, άτομα που καλύπτουν πλήρως το δέρμα τους με ρούχα λόγω θρησκευτικών ή πολιτιστικών πεποιθήσεων (π.χ μοναχές), άτομα με επαγγέλματα με μικρή έκθεση στον ήλιο (υπάλληλοι γραφείου, νυχτοφύλακες) κ.α.

Παρενέργειες.

Σε υπερβολικές ποσότητες η βιταμίνη D μπορεί να γίνει τοξική. Πρόκειται για κάτι σπάνιο αλλά υπάρχουν περιπτώσεις υπερβιταμίνωσης που έχουν καταγραφεί. Η κύρια συνέπεια είναι η συσσώρευση ασβεστίου στο αίμα (υπερασβεστιαιμία), η οποία μπορεί να προκαλέσει ναυτία, έμετο, αδυναμία και συχνή ούρηση. Η τοξικότητα της βιταμίνης D μπορεί να εξελιχθεί σε πόνο στα οστά και νεφρολιθίαση.

Φολικό οξύ

Δράση.

Το φυλλικό οξύ ή φολικό οξύ, ευρέως γνωστό και ως βιταμίνη Β9, είναι μία υδατοδιαλυτή βιταμίνη που ανήκει στην οικογένεια των βιταμινών του συμπλέγματος Β. Το φυλλικό οξύ είναι αναγκαίο για τη σύνθεση, τη διόρθωση και τη λειτουργία του DNA και του RNA επομένως είναι ιδιαίτερα σημαντικό κατά τη διάρκεια περιόδων ταχείας ανάπτυξης, όπως συμβαίνει κατά την εμβρυική ηλικία.

Εξαιτίας αυτού, οι συστάσεις αναφέρουν ότι θα πρέπει να λαμβάνετε συμπλήρωμα φυλλικού οξέος σε καθημερινή βάση, που να περιέχει 400 μικρογραμμάρια (mcg) φυλλικού οξέος κατά το πρώτο τρίμηνο της εγκυμοσύνης και πριν την σύλληψη, στις γυναίκες που επιθυμούν να αποκτήσουν παιδί. (7)

Η συμπληρωματική χορήγηση, πριν από και κατά τη διάρκεια του πρώτου τριμήνου κύησης. μειώνει τον κίνδυνο εμφάνισης ανωμαλιών του νευρικού σωλήνα. Οι ανωμαλίες του νευρικού σωλήνα οδηγούν σε δυσμορφίες της σπονδυλικής στήλης (π.χ. δισχιδής ράχη), του κρανίου και του εγκεφάλου (π.χ. ανεγκεφαλία).

Παρενέργειες.

Μερικές παρενέργειες που μπορεί να αντιμετωπίσουν κάποια άτομα είναι η μειωμένη όρεξη και γαστρεντερικές διαταραχές όπως φούσκωμα, παραγωγή αερίων και ναυτία.

Βιταμίνη C

Δράση.

Η βιταμίνη C είναι μία υδατοδιαλυτή βιταμίνη που βοηθάει μεταξύ άλλων στην ενίσχυση της άμυνας του ανοσοποιητικού, στην απορρόφηση του σιδήρου και στην ενδυνάμωση των ανθρώπινων οστών.

Στη δεκαετία του 1970 ο Linus Pauling πρότεινε ότι η βιταμίνη C θα μπορούσε να θεραπεύσει επιτυχώς το κοινό κρυολόγημα, όταν χορηγούνταν σε μεγαδόσεις. Ωστόσο, τα αποτελέσματα των μεταγενέστερα κλινικών μελετών ήταν αντικρουόμενα και δεν υπήρχε μία σαφής συσχέτιση μεταξύ της συμπληρωματικής χορήγησης βιταμίνης C και του κοινού κρυολογήματος.

Σε γενικές γραμμές, τα επιστημονικά δεδομένα μέχρι σήμερα δείχνουν ότι η συμπληρωματική χορήγηση βιταμίνης C δε μειώνει τη συχνότητα εμφάνισης του κοινού κρυολογήματος στον γενικό πληθυσμό, αλλά η ενδεχομένως να είναι ωφέλιμη σε άλλες κατηγορίες ατόμων, όπως σε άτομα που εκτίθενται σε υπερβολική σωματική άσκηση ή ψυχρά περιβάλλοντα και άτομα με χαμηλά επίπεδα βιταμίνης C, όπως οι ηλικιωμένοι και οι χρόνιοι καπνιστές. (8)

Παρενέργειες.

Η υπερκατανάλωση βιταμίνης C (δόσεις μεγαλύτερες από 2000 mg ημερησίως) μπορεί να προκαλέσει γαστρεντερικά προβλήματα, όπως κράμπες στην κοιλιά, φούσκωμα, διάρροια, ναυτία αλλά και πονοκεφάλους ή αϋπνία.

Η αγορά των συμπληρωμάτων διατροφής είναι ένας από τους πιο αναπτυσσόμενους και ανταγωνιστικούς κλάδους στην παγκόσμια οικονομία -που είδε μια εκτίναξη με την πανδημία του COVID- καταδεικνύοντας και τον σημαντικό ρόλο που έχουν τα συμπληρώματα διατροφής στη ζωή μας.

Αν και τα συμπληρώματα διατροφής δεν μπορούν να υποκαταστήσουν μια ισορροπημένη διατροφή, μπορεί να αποτελούν μέρος ενός συνολικού ευ ζην.

Σε πολλές μάλιστα περιπτώσεις κρίνονται απαραίτητα, ειδικά εάν η διατροφή είναι ανεπαρκής ως προς συγκεκριμένα θρεπτικά συστατικά.

Προτού λάβετε από μόνοι σας ένα συμπλήρωμα διατροφής θα πρέπει να επικοινωνήσετε με επαγγελματία υγείας, είτε με τον/ την θεράπων ιατρό σας είτε με τον/ την διατροφολόγο σας, προκειμένου να σας κατευθύνει κατάλληλα και να σας ενημερώσει για τους κινδύνους και τα οφέλη από τη χρήση του. Ο/ η ειδικός θα προτείνει το κατάλληλο συμπλήρωμα για εσάς.

Φυσικά, αν κάποιος ενδιαφέρεται για την υγεία και την ευεξία του θα πρέπει πρωτίστως να ενδιαφερθεί για τη διατροφή του, ακολουθώντας ένα διατροφικό πρότυπο που θα είναι ισορροπημένο και θα περιέχει ποικιλία τροφίμων ώστε να μπορεί να καλύψει τις ανάγκες του οργανισμού σε όλα τα θρεπτικά συστατικά. Μία σωστή και ισορροπημένη διατροφή έχει αναρίθμητα οφέλη συμβάλλοντας στη διατήρηση καλής υγείας και στη μείωση του κινδύνου για χρόνιες ασθένειες σε όλα τα στάδια της ζωής.

1. Nutrition in a pill: Europeans’ attitudes towards food supplements. https://www.ipsos.com/en/nutrition-pill-europeans-attitudes-towards-food-supplements. (Assessed at December, 2022).
2. The European Food Safety Authority. Food supplements. https://www.efsa.europa.eu/en/topics/topic/food-supplements. (Assessed at December, 2022).
3. U.S Food and Drug. FDA 101: Dietary Supplements. https://www.fda.gov/consumers/consumer-updates/fda-101-dietary-supplements. (Assessed at December, 2022).
4. Wierzejska R. Dietary Supplements—For Whom? The Current State of Knowledge about the Health Effects of Selected Supplement Use. Int J Environ Res Public Health. 2021, 18(17): 8897. doi: 10.3390/ijerph18178897.
5. National Institute of Health. Omega-3 Supplements: In Depth. https://www.nccih.nih.gov/health/omega3-supplements-in-depth#:~:text=Side%20effects%20of%20omega%2D3,higher%20risks%20of%20prostate%20cancer. (Assessed at December, 2022).
6. National Health Service. Vitamin D. Vitamins and minerals. https://www.nhs.uk/conditions/vitamins-and-minerals/vitamin-d/. (Assessed at December, 2022).
7. National Health Service . Vitamins, supplements and nutrition in pregnancy https://www.nhs.uk/pregnancy/keeping-well/vitamins-supplements-and-nutrition/. (Assessed at December, 2022).
8. Institute of Medicine (US) Panel on Dietary Antioxidants and Related Compounds. Dietary Reference Intakes for Vitamin C, Vitamin E, Selenium, and Carotenoids. Washington (DC): National Academies Press (US), 2000. DOI: 10.17226/9810.